Archive:Wikimedia Quarto/1/Pl-5

<a href="/wiki/Wikimedia_Quarto/1/Pl-1" title="Wstęp"><img src="/upload/thumb/9/93/40px-Welcome.png" alt="Wstęp" /></a> Wstęp

<a href="/wiki/Wikimedia_Quarto/1/Pl-2" title="Założycie"><img src="/upload/thumb/f/f9/40px-Founder.png" alt="Założycie" /></a> Założycie

<a href="/wiki/Wikimedia_Quarto/1/Pl-3" title="Raporty"><img src="/upload/thumb/4/45/40px-Reports.png" alt="Raporty" /></a> Raporty

<a href="/wiki/Wikimedia_Quarto/1/Pl-4" title="Projekty"><img src="/upload/thumb/8/8c/40px-Projects.png" alt="Projekty" /></a> Projekty

<a href="/wiki/Wikimedia_Quarto/1/Pl-5" title="Wywiad"><img src="/upload/thumb/e/e5/40px-Interview2.png" alt="Wywiad" /></a> Wywiad

<a href="/wiki/Wikimedia_Quarto/0409/Pl-6" title="Prasa"><img src="/upload/thumb/c/c7/40px-Press2.png" alt="Prasa" /></a> Prasa

<a href="/wiki/Wikimedia_Quarto/1/Pl-7" title="Świat"><img src="/upload/thumb/d/da/40px-International2.png" alt="Świat" /></a> Świat

<a href="/wiki/Wikimedia_Quarto/1/Pl-8" title="Uwagi końcowe"><img src="/upload/thumb/7/7e/40px-Endnotes2.png" alt="Uwagi końcowe" /></a> Uwagi końcowe

Ward Cunningham

Wywiad z Wardem Cunninghamem

Quarto złapało twórcę wiki i jednego z ojców programowania ekstremalnego gdy odpoczywał po konferencji Pattern Languages of Programs (PLoP) w Illinois. Pomiędzy kolejnymi puszkami napoju Moxie, męczyliśmy go pytaniami na temat ewolucji wiki, praw autorskich i społeczności wikipedystów. Później poircował trochę na #wikipedia, gdzie powitano go z należnym uwielbieniem.

Na ścieżkach Wiki Wiki to łatwe edytowanie. Czy istnieją jeszcze jakieś ograniczenia w edytowaniu? Jak chciałbyś widzieć dalszy rozwój Wiki? WC: Jeśli mówimy o tym, co jeszcze utrudnia edytowanie na wiki, to jest to brak stylu edycji WYSIWYG. Ktoś stwierdził, że aby wiki działało, konieczne jest przezwyciężenie tego dziwnego sposobu edycji. Ale gdy myślisz o tym, aby zapisać te wszystkie "małe książki" stron, mówisz o brutalności. Przy okazji, nie cieszyłoby mnie, gdyby możliwość edytowania nie była dostępna dla każdego. W "The Wiki Way" (Styl Wiki), broniłeś ważności absolutnej płynności edycji i zmieniania zawartości. Czy pozostaje tu też miejsce na zachowanie historii edycji i dodawanie tylko coraz lepszych podsumowań? WC: W moim własnym wiki poszedłem na całość. Poddałem ile się tylko da możliwości edytowania i nie utrzymywałem historii zmian - tak więc "Usuń" naprawdę działało, co zmuszało autora, by naprawdę przed usunięciem pomyślał. Cieszy mnie, że ludzie przyjęli to wyzwanie i zorientowali się, co mogą w taki sposób zdziałać. Zajrzawszy tam, mogli powiedzieć co jest dobre, a co złe w tak ekstremalnych możliwościach. Jednak każda nowa reguła utrudnia wkład nowym ochotnikom.     Podziwiam Wikipedię za to, że pozostała stosunkowo wierna mojej idei łatwości pisania i nadal ma wiele stron, które dobrze się czyta. Sądzę, że jest świetnym przykładem tego, co jest możliwe w ogromnym projekcie o wysokiej jakości tekstu, bez utraty charakteru wiki - jeśli widzę błąd, mogę go poprawić. Nie muszę się nigdzie logować ani przechodzić szkolenia, czy... "Nie wydaje mi się, by Wikipedia mogła istnieć bez [osobnych stron dyskusji]. Nasuwa się pytanie, czy mój projekt bez nich był wiki" Co sądzisz o osobnych stronach dla dyskusji i właściwego artykułu? WC: To rewelacyjny pomysł. Genialny. Myślę, że Wikipedia jest szczególnie cenna dla ludzi, którzy nie postrzegają się jako Autorzy i nie interesuje ich meta-konwersacja. Nie wydaje mi się, by Wikipedia mogła bez tego istnieć.     Pytanie, czy moja strona bez tego była "wiki"? Co myślisz o używaniu wielu języków w jednym wiki? WC: Uważam to za świetny pomysł. Możliwość czytania strony i zauważenia na niej drobnego problemu... możliwość pójścia prostą drogą w przypadku ważnych szczegółów to coś, co jest dobre w wiki. Gdy ludzie tkwią jedną nogą w jednej, a drugą w innej kulturze językowej, można komunikować bardzo subtelne sprawy o świecie jako całości pomiędzy tymi kulturami.     Moje marzenie na temat 'czym mogłoby być wiki' to coś, w czym poprzez wysiłek ludzi znających różne języki tworzymy wspólną płaszczyznę dzieła, które łączy ludzką społeczność, pomimo że nie mówi ona w tym samym języku. Sądzę, że na świecie już się to powoli dzieje w tradycyjnych mediach - grupa tłumaczy stara się objaśnić sobie nawzajem kulturę.     Lecz musiałoby się to odbywać w taki sposób, by języki, które wydają ci się bełkotem bez znaczenia były niewidzialne, a widziałbyś tylko te, które znasz. Wyobrażam to sobie tak, że strony wiki w kilku językach wyświetlałyby się razem. Przyzwyczaiłbyś się do czytania ich we wszystkich językach, a gdyby zaistniał dysonans, powiedziałbyś: "jest kolejny błąd do poprawienia". I byłby to wielki, globalny proces. Więc... czy Wikipedia to wiki? WC: Bez wątpienia. Istnieje pewna różnica pomiędzy moim pojęciem wiki a Wikipedią. Zawsze staram się uświadomić ludziom, że mój projekt to nie Wikipedia, i że jest w niej wiele innowacji. Dumny jestem z tego, czego dokonała społeczność Wikipedii i uważam to za niesamowite.     Oto czym według mnie jest wiki: treścią ponad społecznością. Czujnością na poprawki. Praca rozpoczyna się od publikacji - opublikuj, a potem edytuj. Zwyczajne tworzenie nowych stron, aby pozwolić im urosnąć do właściwych rozmiarów. I jeszcze wspólnota Ostatnich Zmian - możliwość obejrzenia, co robią inni autorzy, zachęcanie odwiedzających, by przeszli z poziomu czytelnika na poziom autora.     Pracując nad wiki przeczytałem książkę Edwina Schlossberga, projektanta muzealnych ekspozycji - cieniutką książeczkę, mówiącą o tym jak zwiedzający określa 'jakość' wystawy (coś jest "dobre" jeśli ludzie zwracający na to uwagę tak stwierdzą). Powiedział, że dopóki istnieje środek powodujący, że poszczególni widzowie mogą zaobserwować pracę innych, dobrze rozwija się poczucie wspólnoty. To niewątpliwie dzieje się tutaj, w Wikipedii. O Microsofcie Niektórzy chcą wiedzieć jak ci się pracuje w Microsofcie. WC: Jak napisałem na moim wiki, "Przyłączam się do Microsoftu, ale nadal jestem tym samym Wardem". I sądzę, że Microsoft jest wciąż tym samym Microsoftem. Można by mieć nadzieję, że masz na Microsoft jakiś wpływ. WC: Cóż, myślę, że oni bardzo chcą, bym miał na nich "jakiś wpływ".

O braku czasu i prawach autorskich Gdy nie używasz wiki w celu współpracy, czego jeszcze używasz? WC: Używam kilkunastu różnych wiki. Jedyną inną rzeczą, z której codziennie korzystam, jest e-mail... wymaga uwagi Właśnie Teraz. Jeśli mam coś pilnego związanego z jakimś wydarzeniem, wysyłam e-mail. A jeśli chcę porozmawiać o czymś bez ograniczeń czasowych, piszę o tym na wiki i wysyłam ludziom zapowiedź.     Wiesz, cały system e-mail wali się. Kto by pomyślał, że email, z całymi swoimi możliwościami i bezpieczeństwem, padnie prędzej od wiki? Nasze skrzynki odbiorcze są o wiele bardziej narażone niż nasze wiki, gdzie każdy może pisać.     Codzienne przeglądanie moich maili jest uciążliwe, a przeglądanie Wikipedii daje radość. Zostawiam sobie to jako rodzaj nagrody. Wikipedia jest moim ulubionym pod względem zawartości miejscem w sieci. (Rozumiemy. Naszym też.) WC: Tym co mnie naprawdę ciekawi i cieszy, jest że zawartość Wikipedii jest publikowana na licencji publicznej. Kto wie, co będzie 'właściwą encyklopedią online' za sto lat, jeśli będzie ich 50 do wyboru? Uważam, że udostępnianie jest świetną sprawą. W tej podróży ciągle jesteśmy nowicjuszami; wyobraźcie sobie co będzie, gdy w tej [globalnej współpracy] będziemy mieć kilkupokoleniowe doświadczenie.   O Wikipedii Czy ostatnio edytowałeś Wikipedię? Co o tym sądzisz? WC: Czytam Wikipedię w razie potrzeby, gdy chcę się czegoś dowiedzieć, może raz w tygodniu, ale nie zrobiłem wielu edycji. Gdyby ktoś poprosił mi o wskazanie nowoczesnej encyklopedii, wybrałbym Wikipedię. Obecnie definiuje ona pojęcie encyklopedii....     Przypuszczam, że Wikipedia zbliża się do statusu oryginalnego źródła. Właściwie to jesteśmy temu przeciwni; jedną z naszych podstawowych zasad jest "nie prowadzimy własnych prac badawczych". WC: Dlatego, że nie chcecie wdawać się w spory? Zawsze chciałem, by ludzie mówili o rzeczach, które naprawdę ich spotkały, na podwalinie własnego doświadczenia. Społeczność powinna być na czymś osadzona, bo w przeciwnym razie kończy się na wzajemnym oszukiwaniu się. Czy w okresie początków wiki przypuszczałeś, że może ono posłużyć do stworzenia encyklopedii? WC: Myślałem o słowniku nowych terminów używanych przez społeczność. Myśl o potrzebie takiego słownika zainspirowała stworzenie pierwszego wiki. Ale spektrum oddziaływania Wikipedii jest dużo większe niż mojego wiki. Wtedy miałem świadomość, że istnieją tematy, które 'dzielą'. Zniechęcałem ludzi do pisania o nich, bo obawiałem się, że forum ucierpi z tego powodu. Że jeśli ludzie nie będą szukać zgody, nie znajdą jej     Teraz, gdy wychwalam wiki, mówię o możliwości ustanawiania i wprowadzania w życie norm przez społeczność, co nie jest możliwe w przypadku programu komputerowego. Nie można wpisać neutralnego punktu widzenia w regułę i uruchomić ją do testowania zapisanych edycji. Jedynym sposobem na wprowadzenie takiego społecznego rozróżnienia jest omawianie przykładów przez dużą grupę ludzi. "Kto by pomyślał, że email, ze wszystkimi swymi możliwościami i bezpieczeństwem upadnie szybciej niż wiki?" Czy oczekiwałeś, że wiki rozrosną się do dzisiejszych rozmiarów? WC: Spodziewałem się pewnych niedociągnięć, ale nie zaskoczyło mnie, że społeczności je jakoś przezwyciężyły. Uważałem, że ważne jest, że gdy system okazuje się zły, ludzie są w stanie sami go zreorganizować. Dlaczego nie ma innych dużych projektów wiki, jak np. recenzje książek czy czasopismo online? WC: Może coś takiego może zdarzyć się tylko raz na kilka lat. Może grupa ludzi rozumiejąca jak działają procesy socjologiczne i znająca ich wartość może zebrać się razem tylko w tak długim czasie; musi zgromadzić energię, aby stworzyć wspólnotę, która ją podtrzyma. A być może ludzie tworzą takie wspólnoty i mówią sobie "to będzie niezłe! można by wyciągnąć stąd trochę kasy" i w ten sposób są nieszczerzy.     Podejrzewam, że powstaną wiki związane ze wszystkimi rodzajami tematów. Ale teraz, dla ludzi chcących tylko sprawdzić 'jak to jest', po co tworzyć nowe, skoro można przyłączyć się do istniejącej już społeczności? Czy uważasz, że właśnie dlatego mamy tyle społeczności związanych z Wikipedią? WC: Jest faktem, że Wikimedia zachęca do takiego rodzaju rozdrabniania się, i że sami to robicie, co jest w pewnym sensie jeszcze szczytniejszym celem niż ukończenie encyklopedii - przekazanie idei procesu innym społecznościom. Dziękujemy za rozmowę. Jakaś myśl na zakończenie? WC: Mam nadzieję, że napiszecie nie tylko o ilości artykułów w Wikipedii, lecz także o tym, jak rozwija się na świecie jej idea. I chciałbym, byście użyli tego biuletynu aby promować tę ideę oraz inne idealistyczne przedsięwzięcia kulturalne. --[WQ]

 

<<

5

>>